Petrit Kuçana
Ngjante më shumë si një “fake news”, ai lajmi i ububu-shëm, se Ministri në detyrë Genc Cakaj, ka shkarkuar të gjithë ambasadën shqiptare në Greqi. Duhej të kaloje nëpër disa “faqe serioze” për të konfirmuar të vërtetën që u pasua edhe me kronika televizive, ku më zë dhe figurë shihej policia greke tek arrestonte një qytetar shqiptar të revoltuar.
Kaq i paprecedentë duket ky veprim, saqë të humb çdo shpresë që mund të qëmtosh për ndonjë rast të ngjashëm, që në kushte paqësore, me një të rënë të lapsit, “të shkrihet” një ambasadë, si të ishte një dyqan i një katundi të përhumbur.
Përmasat e këtij skandali duken qartësisht në videot e kronikave televizive, kur qenkërka dashur “ndihma” e policisë greke e cila arreston një qytetar shqiptar që, siç u raportua ne media, nuk ka mundur të durojë teksa ka parë “live” korrupsionin në atë institucion të shtetit shqiptar. Shumëkujt mund t’i kujtohen kronikat e shumta për skandalet diplomatike, (jo vetëm në Greqi) apo denoncimet në rrjetet sociale, por duket se shumëçka ka ndodhur, deri tek vendimi fatal i Ministrit në detyrë.
Po a është ky rast krejtësisht unik, sui generis, apo përbën majën e ajsbergut të oqeanit të ndotur të diplomacisë shqiptare?
Paraardhësi i Ministrit Cakaj, Ditmir Bushati, pati premtuar se ambasadat nuk do të jenë më konvikte diplomatike. Nëse i referohemi ish-ministres së jashtme Arta Dade, gjatë kësaj kohe u thellua skandali me heqjen e kufirit prej 20% të të emëruarve jashtë sistemit. (Pra partia mund të emëronte kë të dëshironte).
Nëse dikujt nuk i kujtohen skandalet e emërimeve në diplomaci, me siguri u kujtohen lajmet për duzinën e shkarkimeve “të diplomatëve” që bëri Cakaj në ditët e para që mori detyrën e Ministrisë së Jashtme, duke vërtetuar haptazi jo vetëm ekzistencën e konvikteve diplomatike, por duke vërtetuar mjerisht që diplomacia perceptohet më së shumti si “vend luksoz” pune. Fatkeqësisht diplomacia akoma shikohet si mundësi shkollimi apo punësimi familjar, sesa si mision. Ka një fakt. Deri në sot asnjë diplomat të shkarkuar ose jo, nuk kemi parë që të dalë para gjykatës. (Një kronikë investigative e medieve në Shqipëri kanë zbuluar goxha të vërteta të frikshme)
A vazhdojnë janë problematike (më e pakta që mund të thuhet) emërimet në diplomaci?
P.sh vetëm pak kohë më parë një i emëruar (diplomat) “qëndroi” në Londër plot tre ditë… (pasi duket se mund të shkonte gjithkund tjetër por jo në diplomaci). Për efikasitetin e diplomacisë mbase nuk ka shumë fjalë. Ka një heshtje totale të tyre, dhe shumë-shumë rrallë prodhohet ndonjë lajm nga ato lajmet komunitare, e aq më keq me lobimet për thithje investimesh të huaja, e deri tek detyrat normale… (vazhdon shkollimi apo punësimi i fëmijëve mund të ishte lajmi…)
Ka një shqetësim tmerrësisht të thekshëm, pothuajse nëpër pjesën dërrmuese të ambasadave shqiptare nëpër botë dhe ky është shërbimi konsullor. Është një problem që nuk po gjen zgjidhje, duke ua nxirë jetën mijëra shqiptarëve nëpër botë.
E kjo zgjidhje duhet të fillojë nga Ministria, jo thjesht në shtimin e stafit (jo të stafeve në ambasada, që as vetë nuk dinë çfarë bëjnë apo çfarë duhet të bëjnë), por të stafeve të konsullatave që janë në mbijetesë edhe për sa i përket pagesës së turpshme që marrin.
Çfarë mund të bëjë një “diplomat” në Londër me £20 në ditë” rrogë?
Mbase Ambasada Shqiptare në Greqi, do të jetë paralajmërim edhe për diplomatët që vegjetojnë në kurriz të atyre që i kanë sjellë në atë post, që vazhdojnë të mbahen fort pas kostumit të sekserit, sesa diplomatit, duke ruajtur tërësisht mentalitetin e zyrtarucëve që nuk mund të regjistrojë asgjë në “bëmat” e tyre 4-vjeçare.
Arroganca që importohet nga zyrat e “Tiranës” mbetet e neveritshme dhe aspak e pranueshme për shqiptarët që jetojnë në vendet demokratike, ku funksionari-diplomat, konsiderohet si shërbyes dhe nuk përceptohet si shefi, bosi, sekseri… aq më tepër në diplommaci.
Shkrirja e Ambasadës në Greqi shpresohet të jetë preludi i një reforme, që do të kthejë diplomacinë në binarët normal të një shteti demokratik të krahasueshëm me vendet e rajonit, së paku.