Shërbimet ruse të zbulimit po përdorin tre faqe interneti në gjuhën angleze për të përhapur dizinformim për pandeminë, në përpjekje për të shfrytëzuar krizën që ka krijuar në SHBA përhapja e virusit ndërkohë që afrojnë zgjedhjet presidenciale të nëntorit, thanë zyrtarët amerikanë të martën.
Dy shtetas rusë, të cilët kanë pasur role të rëndësishme në agjencinë e zbulimit të ushtrisë ruse, të njohur me inicialet GRU, janë identifikuar si personat përgjegjës për përpjekjet e dizinformimit që kishin në shenjestër publikun amerikan dhe shtetas të tjerë perëndimorë, thonë zyrtarët amerikanë. Ata komentuan për agjencinë e lajmeve Associated Press me kusht që të mbeteshin anonimë, pasi nuk kishin autorizim për të folur publikisht. Informacioni kishte qenë më parë sekret, por zyrtarët thanë se e kishin klasifikuar si jo-sekret në mënyrë që të diskutohej më hapur kërcënimi nga ky dizinformim. Zyrtarët thanë se po e diskutonin këtë shqetësim për t’u rënë këmbanave të alarmit për disa faqe interneti dhe për të demaskuar atë që zyrtarët amerikanë e cilësojnë si një lidhje e qartë mes këtyre faqeve dhe shërbimeve ruse të zbulimit.
Nga fundi i majit deri në fillim të korrikut, tha një nga zyrtarët, faqet elektronike në fjalë kishin postuar 150 artikuj për përgjigjen ndaj pandemisë, përfshirë raportime që lavdëronin Rusinë dhe denigronin Shtetet e Bashkuara.
Ndër titujt që tërhoqën vëmendjen e zyrtarëve amerikanë ishin “Ndihmat e Rusisë për të luftuar COVID-19 në SHBA krijojnë hapësirë për përmirësim marrëdhëniesh” që krijonte përshtypjen se Rusia kishte ofruar ndihma emergjente dhe substanciale për të luftuar pandeminë në SHBA. Një tjetër titull: “Pekini beson se COVID-19 është armë biologjike,” u bënte jehonë deklaratave të autoriteteve kineze.
Përhapja e dizinformimit, nga Rusia dhe të tjerë, është një shqetësim i pranishëm për autoritetet amerikane ndërkohë që vendi përgatitet për zgjedhjet presidenciale të nëntorit dhe zyrtarët e sigurisë duan të shmangin përsëritjen e skenarit të 2016, kur aktorë që vepronin të nxitur dhe mbështetur nga Rusia ndërmorën një fushatë dizinformimi për të përçarë publikun amerikan dhe për të krijuar një klimë që favorizonte kandidatin Donald Trump në garën me rivalen demokrate Hillary Clinton. Shefi i shërbimeve amerikane të kundërzbulimit paralajmëroi të premten përmes një deklarate se Rusia vazhdon të përdorë aktorë të fshehtë në internet për të avancuar synimet e saj.
Përveç temave politike, problemet që kanë mbërthyer SHBA, si pandemia dhe protestat për drejtësi racore, kanë ofruar një terren të favorshëm për përhapjen e dizinformimit. Vetë Presidenti Trump është kritikuar që ka postuar në llogaritë e tij video me deklarata të pavërteta apo ka mbështetur përdorimin e një ilaçi për koronavirusin, që nuk mbështetet nga komuniteti shkencor si kurë ndaj COVID-19. Facebook dhe Twitter i kanë bllokuar këto video.
Zyrtarët e përshkruajnë dizinformimin rus si një ndër elementët e një përpjekjeje të vazhdueshme për të përhapur konfuzion. Ata nuk thanë nëse faqet elektronike në fjalë janë të lidhura direkt me zgjedhjet e nëntorit, megjithëse disa artikuj të postuar në këto faqe portretizojnë negativisht rivalin e presidentit, Joe Biden dhe u ngjajnë përpjekjeve në 2016 për të acaruar marrëdhëniet racore në SHBA si dhe u fryjnë akuzave për korrupsion kundër disa figurave politike amerikane.
Megjithëse zyrtarët amerikanë kanë paralajmëruar më parë për përhapjen e dizinformimit për pandeminë, të martën ata veçuan një agjenci informimi, InfoRos, e regjistruar në Rusi, e cila operon disa faqe në internet ndër të cilat InfoRos.ru, Infobrics.org dhe OneWorld.press — të cilat, thonë zyrtarët, po përdoren për të avancuar objektiva anti-Perëndimit dhe për të përhapur informata të rreme.
Zyrtarët thonë se këto faqe përhapin variantet e tyre të ngjarjeve në mënyrë të sofistikuar, me qëllime keqdashëse të maskuara mirë, në forma që të kujtojnë pastrimin e parave: artikuj të shkruar në anglishte të pastër, shpesh me një këndvështrim të qartë pro-rus, qarkullojnë nëpër faqe të tjera elektronike për të fshehur burimin e vërtetë dhe për të çorientuar lexuesit për legjitimitetin e informacionit.
Këto faqe elektronike po ashtu u bëjnë jehonë raportimeve të krijuara nga burime të tjera, thonë zyrtarët.
Agjencia e lajmeve Associated Press kontantoi të martën përmes emailit agjencinë InfoRos për të kërkuar reagim, por nuk ka marrë përgjigje.
Përveç koronavirusit, artikujt e qarkulluar në këto faqe përqëndrohen edhe në zhvillimet e brendshme në SHBA, por edhe në tema të tjera globale.
Të martën në faqen InfoRos.ru u postua një artikull me titullin “Kaos në qytetet demokrate amerikane,” ku përshkruhej shqetësimi i Nju Jorkezëve të rritur nën kryebashkiakët Rudy Giuliani dhe Michael Bloomberg, të cilët kishin ndjekur një politikë të qëndrimit të fortë ndaj krimit dhe tani këta qytetarë duhet t’i përshtateshin “jetës në zona urbane me krim të lartë”.
Një tjetër artikull me titull “Kurtha ukrainase për Joe Biden” shkruante se vazhdon të shtjellohet drama që lindi me zbulimin e lidhjeve të djalit të zotit Biden me një kompani energjetike ukrainase.
Zyrtarët ameriakanë kanë identifikuar dy persona që besohet se janë të përfshirë në operimin e këtyre faqeve. Denis Valeryevich Tyurin dhe Aleksandr Gennadyevich Starunskiy kanë pasur më parë role udhëheqëse në agjencinë e zbulimeve në ushtrinë ruse, GRU, në një njësi të kësaj agjencie që merrej me operacione psikologjike. Sipas zyrtarëve, të dy ata vazhdojnë të kenë lidhje me punonjës në këtë agjenci.
Lidhjet e faqeve InfoRos dhe One World me struktura shtetërore ruse kanë tërhequr më parë vëmendjen e analistëve evropianë.
Në 2019, një grup pune i Bashkimit Evropian që studion fushatat e dizinformimit, veçoi One World si “një entitet i ri që i shtohet panteonit të celulave të Moskës për dizinformim”. Grupi i punës vërente se përmbajtja e faqes One World shpesh përsërit axhendën shtetërore ruse për tema si lufta në Siri.
Një raport i publikuar muajin e kaluar nga organizata joqeveritare me seli në Bruksel EU DisinfoLab, analizon lidhjet mes InfoRos dhe One World me shërbimet e zbulimit të ushtrisë ruse. Analistët zbuluan gjurmë teknike që lidhin këto faqe interneti me Rusinë dhe identifikuan gjithashtu lidhje financiare mes InfoRos dhe qeverisë ruse.
“InfoRos po evolon në zonën gri, ku aktivitete normale informimi përziehen me tema më polemizuese dhe veprime të dyshimta që mund të kenë lidhje me operacionet e shtetit rus,” shprehen autorët.
Në llogarinë e tij në Facebook në gjuhën angleze, InfoRos e prezanton veten si “Agjenci informimi: bota e parë nga sytë e Rusisë”./Voa – Marrë nga Associated Press
